Wymiana cieczy chłodzącej do silników chłodzonych wodą 

Chłodzenie wodą – lub bardziej prawidłowo chłodzenie cieczą – jest standardem w przypadku współczesnych silników spalinowych. Wprawdzie trudno zaprzeczyć, że chłodzony powietrzem silnik z żebrami chłodzącymi wygląda ładniej, ale chłodzenie cieczą to po prostu lepsze rozwiązanie pod kątem tłumienia dźwięków, stabilniejszej temperatury silnika oraz chłodzenia.

W obiegu chłodzenia silnika można wyróżnić dwa obiegi: mały i duży. Sterowany termostatem obieg mały nie obejmuje chłodnicy (przynależącej do dużego obiegu), aby w ten sposób zapewniać szybsze nagrzewanie do temperatury roboczej.  

Gdy ciecz chłodząca osiąga temperaturę ok. 85°C, następuje otwarcie termostatu, wskutek czego płyn przepływa przez wystawioną na pęd powietrza chłodnicę. Jeżeli ciecz chłodząca jest już rozgrzana tak bardzo, że chłodnica nie może jej dostatecznie schłodzić, następuje włączenie sterowanego temperaturą wentylatora elektrycznego. Napędzana mechanicznie przez silnik pompa cieczy chłodzącej (pompa wodna) pompuje ciecz w układzie. Położony na zewnątrz zbiornik ze wskaźnikiem poziomu wody służy jako naczynie rozszerzalnościowe i zbiornik zapasowy.  

Ciecz chłodząca składa się z wody oraz określonej części środka przeciw zamarzaniu. Aby uniemożliwić powstawanie wapiennych osadów w silniku, stosuje się wodę demineralizowaną. Znajdujący się w cieczy środek przeciw zamarzaniu zawiera poza alkoholem i glikolem dodatki w postaci inhibitorów korozji.

Prócz tego na rynku są dostępne gotowe mieszanki płynów chłodniczych do silników aluminiowych oraz pozbawione krzemianów płyny chłodnicze do układów chłodzenia przewidzianych specjalnie do stosowania z takimi płynami. Różne rodzaje cieczy chłodzącej są również różnie zabarwione.

Płyn chłodniczy należy wymieniać co dwa lata. Nie należy ponownie wykorzystywać płynu chłodniczego, który został spuszczony, np. w trakcie remontu silnika.

Poziom ochrony przed mrozem zapewnianej przez wodę chłodzącą można zmierzyć za pomocą testera temperatury zamarzania w °C. Koniecznie musisz pamiętać o tym, że zimą nieogrzewany garaż zapewnia ochronę przed śniegiem, ale już nie przed mrozem. Ciecz chłodząca, która nie jest mrozoodporna, może po zamarznięciu wywierać tak dużą siłę, że dojdzie do pęknięcia węży chłodziwa, chłodnicy, a w najgorszym razie samego silnika.

Przed wymianą środka przeciw zamarzaniu silnik musi być zimny (maks. 35°C), ponieważ w przeciwnym razie układ będzie pod ciśnieniem i istnieje niebezpieczeństwo poparzenia. W zależności od rodzaju silnika trzeba najpierw zdjąć owiewkę, zbiornik paliwa, kanapę motocyklową oraz pokrywę boczną. Większość motocykli jest wyposażona w śrubę spustową, która jest zlokalizowana w pobliżu pompy cieczy chłodzącej (w razie potrzeby sprawdź w instrukcji obsługi).

Po przygotowaniu odpowiedniego naczynia (np. miski uniwersalnej) można wykręcić śrubę spustową. Korek wlewu jest otwierany powoli dopiero po wyjęciu śruby spustowej, ponieważ w ten sposób można nieznacznie sterować spuszczaniem. W przypadku silników bez śruby spustowej po prostu zdejmuje się dolny wąż z chłodnicy. Nie należy ponownie stosować rozciągniętych obejm. W zależności od układu chłodzenia może wystąpić konieczność demontażu i opróżnienia zbiornika wyrównawczego.

Jeśli pewna ilość cieczy chłodzącej wylała się na lakierowane części pojazdu, trzeba spłukać ją dostateczną ilością wody.

Po opróżnieniu kompletnego układu zakłada się nowy pierścień uszczelniający śrubę spustową, po czym zostaje ona z powrotem wkręcona. Do dokręcania należy koniecznie używać klucza dynamometrycznego (sprawdź moment obrotowy w podręczniku naprawy), ponieważ w aluminiowym gwincie silnika śrubę można bardzo ukręcić.

Środki przeciw zamarzaniu są dostępne w różnych wariantach: w postaci gotowej mieszanki, która zapewnia wtedy mrozoodporność do ok. -37°C, lub jako koncentrat, który musi najpierw zostać rozcieńczony z użyciem wody demineralizowanej. W przypadku nierozcieńczonych środków przeciw zamarzaniu na opakowaniu znajdują się informacje o stosunku składników mieszanki. Uwaga: do mieszania i dolewania należy stosować wyłącznie wodę demineralizowaną. Nie zapominaj, że środek przeciw zamarzaniu jest niezbędny również w okresie letnim, ponieważ specjalne dodatki chronią silnik przed powstawaniem rdzy w jego wnętrzu lub utlenianiem.

Ciecz chłodząca jest powoli wlewana do króćca wlewowego do chwili, w której poziom przestanie opadać. Teraz należy uruchomić silnik. Jeżeli pojazd jest wyposażony w śrubę odpowietrzającą, trzeba ją teraz otworzyć na tak długo, dojdzie do ulotnienia całego powietrza i wyciekać będzie jedynie ciecz chłodząca. Może zdarzyć się tak, że po otwarciu termostatu poziom zacznie gwałtownie spadać. To zjawisko jest zupełnie normalne, gdyż teraz woda zaczyna płynąć przez chłodnicę (duży obieg). Wtedy trzeba dolać cieczy chłodzącej i zamknąć korek wlewu.

W zależności od układu chłodzenia trzeba jeszcze nalać cieczy chłodzącej do zbiornika wyrównawczego do osiągnięcia poziomu pomiędzy oznaczeniami „min.” i „maks.”. Silnik powinien pracować jedynie do momentu, w którym nastąpi rozruch wentylatora elektrycznego. Cały czas obserwuj poziom cieczy chłodzącej i temperaturę silnika.  

Ze względu na fakt, że teraz woda rozszerzyła się pod wpływem ciepła, trzeba ponownie skontrolować poziom cieczy chłodzącej z zimnym silnikiem oraz pionowo ustawionym motocyklem. Jeżeli poziom zimnej cieczy chłodzącej jest zbyt wysoki, trzeba odessać nadmiarową ilość cieczy.

04 Ostatnią czynnością jest czyszczenie chłodnicy z zewnątrz. Owady oraz inne zanieczyszczenia można w łatwy sposób usunąć za pomocą środka do usuwania owadów i łagodnego strumienia wody. Nie należy stosować parownic ani silnego strumienia wody. Wygięte lamele można ostrożnie wyprostować za pomocą małego wkrętaka. Jednak jeśli materiał jest kruchy (aluminium), lepiej nie doginać zbyt mocno.